Het kasteel, de orangerie en het koetshuis van Meldert zijn na een jarenlange restauratie in hun oude glorie hersteld. Met goedkeuring van Onroerend Erfgoed heeft kunstenares Christine Vanoppen het historische erfgoed verrijkt met een heel dynamisch ontwerp in glas. Nieuwe inzichten over de bouwgeschiedenis en de bewoners zijn samengebracht in een kijk- en leesboek.
170 jaar na de bouw van het kasteel lijkt de Belle Epoque te herleven in Meldert. Vooral de orangerie, oorspronkelijk bedoeld om de exotische planten te laten overwinteren, heeft een onherkenbare transformatie ondergaan en schittert nu in het zonlicht met de grote glaspartijen, het fraaie smeedwerk, de gereconstrueerde balustrade op de nok van het gebouw en de talrijke decoratieve wapenschilden en beelden in gobertange. Zo vertrappelt het Mariabeeld, waarvan voor de gelegenheid beide handen zijn gereconstrueerd, de intrigerende vleermuis met vleugels én armen die de kaft van het boek siert.
De orangerie van Meldert is een pareltje in het oeuvre van architect Hendrik Beyaert, de man die ooit met zijn beeltenis op de briefjes van honderd Belgische frank stond. Glaskunstenares Christine Vanoppen heeft met een dynamisch lijnenspel in blauwe en groene tinten het oude gebouw ‘herschapen’. Dat spel van kleur en lijn verwijst zowel naar de vijvers en de grillige natuur van het landschapspark, als naar het dagelijkse gejoel van de leerlingen van het Sint-Janscollege.
Dat een toparchitect als Beyaert in Meldert aan de slag is gegaan, was geen toeval. Hij had eerder al een nieuwe voorgevel ontworpen voor het Brusselse herenhuis van Adrien d’Oultremont. Deze graaf is overal aanwezig met zijn logogram ‘AOD’ dat tientallen malen in binnen- en buitengevels verwerkt is. Hij had een onwaarschijnlijk groot ego en werd in de roddelpers van die tijd omschreven als een verwend, egoïstisch nest en een mama’s kindje. Van zijn moeder, gravin Louise van der Noot, had hij het domein geërfd dat zij in de jaren 1845-1850 had laten bouwen voor haar tweede zoon. Het wagenhuis dateert nog van die tijd. Bij de restauratie zijn onder meer een zeldzaam ventilatierad voor de hooizolders ontdekt, evenals wat er nog overblijft van de ijskelder.
Aan Adrien d’Oultremont heeft het domein niet alleen de orangerie te danken, maar vooral het huidige uitzicht van het kasteel. Na een brand in 1877 heeft hij het bestaande kasteel grondig verbouwd, zowel binnen als buiten. Hij heeft onder meer de opdracht gegeven voor de bouw van een haardzaal die een kopie is van de beroemde ‘neuf preuses’ in Pierrefonds (Frankrijk). En de buitenkant moest er stoer uitzien als een middeleeuwse burcht met kantelen, torentjes, schietgaten…
Een naamdrager heeft de graaf nooit gehad. Na het huwelijk van zijn dochters verhuisde de man naar Leuven, later naar Linter, maar dan zonder zijn vrouw. Het kasteel heeft hij ingericht als een eerbetoon aan zijn moeder en haar voorouders. Tal van wapenschilden verwijzen naar die vrouwelijke, genealogische lijn wat voor adellijke kringen heel uitzonderlijk is.
Ter afronding van de restauratie hebben Roland Severijns, directeur van het Sint-Janscollege die de werken van nabij heeft opgevolgd, en leraar geschiedenis Luc Minten een publicatie samengesteld over de kasteelbewoners, de bouwgeschiedenis en de renovatie. Elk hoofdstuk nodigt uit om te bladeren, te lezen, te kijken en telkens weer nieuwe dingen te ontdekken van een uniek stuk erfgoed.

Het boek ‘De herschepping van een historisch goed. Bouwen, verbouwen en restaureren op het kasteeldomein van Meldert’  (ISBN 9789464005103) telt 204 pagina’s en is vanaf vrijdag 11 september verkrijgbaar via het secretariaat van het Sint-Janscollege of ook via lokale dagbladhandel en boekhandel:

• Dagbladhandel De Gazet Van Hoegaarden
Doelstraat 68
3320 Hoegaarden België

• Plato Tienen
Spiegelstraat 16, 3300 Tienen

• Plato Leuven
Herbert Hooverplein 24, 3000 Leuven

De kostprijs bedraagt 20 euro (excl. eventuele verzendingskosten van 8 euro via de school). Dat bedrag gaat integraal via vzw Matumaini naar de missiewerken in Lubumbashi (Congo) van de Aalmoezeniers van de Arbeid, de inrichtende macht van het Sint-Janscollege. Er is ook een Franstalige editie beschikbaar: ‘La recréation d’un Domaine Historique. Construction, rénovation et restauration au domaine du château de Meldert’. (ISBN 9789464072938)

Je kan het boek ook bestellen door 28 euro over te maken op de rekening van VZW Matumaini BE94 2300 0220 1314 met vermelding van je naam en adres + Franse of Nederlandse versie.
*Sint-Janscollege, Waversesteenweg 1, 3320 Meldert,
016/76 62 71, sint-janscollege@telenet.be.